Μπορεί να περιμένουν με αγωνία τις πολυδιαφημισμένες αυξήσεις του 2026, όμως για 671.000 παλιούς συνταξιούχους η χαρά θα βγει… μισή. Και αυτό γιατί το κράτος εξακολουθεί να κρατάει «κρυφό ψαλίδι» μέσω της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι ενώ οι ανακοινώσεις μιλούν για αυξήσεις γύρω στο 2,35%, στην πραγματικότητα όσοι βγήκαν στη σύνταξη πριν από το 2016 θα δουν σχεδόν τα μισά. Δηλαδή, κάτι ψιλά που δύσκολα καλύπτουν το αυξημένο καλάθι της νοικοκυράς.
Τι κρύβεται πίσω από την «προσωπική διαφορά»
Η προσωπική διαφορά δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια λογιστική «γέφυρα» που στήθηκε όταν έγινε ο επανυπολογισμός των συντάξεων. Στόχος ήταν να μη δουν οι παλιοί συνταξιούχοι άμεσες περικοπές. Ωστόσο, αυτό το ποσό –αντί να εξαφανιστεί– έμεινε να στέκεται σαν εμπόδιο μπροστά σε κάθε νέα αύξηση.
Με απλά λόγια: όσο υπάρχει προσωπική διαφορά, κάθε νέα αύξηση που ανακοινώνει το κράτος δεν φτάνει ποτέ ακέραια στην τσέπη. Ένα μέρος της «καταπίνεται» για να μειωθεί η διαφορά αυτή. Έτσι, αντί να πανηγυρίζουν οι συνταξιούχοι, βλέπουν την προσδοκία να εξατμίζεται στο χαρτί.
Η αύξηση του 2026 στην πράξη: το μισό πάει… περίπατο
Το 2026, με βάση τις εκτιμήσεις, η γενική αύξηση στις συντάξεις θα είναι περίπου 2,35%. Ωραία μέχρι εδώ. Όμως για όσους έχουν προσωπική διαφορά, το καθαρό όφελος περιορίζεται γύρω στο 1,2%.
Αν νομίζετε ότι μιλάμε για ασήμαντες αποκλίσεις, ρίξτε μια ματιά στα παραδείγματα:
Για σύνταξη 1.000 €, η αύξηση θα έπρεπε να είναι 23,5 €. Στην πράξη όμως θα μπουν στην τσέπη μόλις 12 €.
Για σύνταξη 1.300 €, αντί για 30,5 €, θα φανούν περίπου 15–16 €.
Για σύνταξη 1.500 €, αντί για 35,3 €, ο συνταξιούχος θα πάρει μόνο 17–18 €.
Μιλάμε δηλαδή για χρήματα που εξαφανίζονται αμέσως σε ένα–δυο ψώνια από το σούπερ μάρκετ.
Το «καρότο» του 2027
Η κυβέρνηση υπόσχεται ότι το 2027 θα είναι η χρονιά της μεγάλης αλλαγής. Σύμφωνα με το σχέδιο, τότε καταργείται πλήρως ο συμψηφισμός της προσωπικής διαφοράς με τις αυξήσεις. Αυτό σημαίνει ότι από εκεί και πέρα, ό,τι ανακοινώνεται θα περνάει ολόκληρο στους συνταξιούχους, χωρίς μισά λόγια και περικοπές.
Ωστόσο, η πραγματικότητα του 2026 είναι διαφορετική. Η χρονιά αυτή λειτουργεί σαν μεταβατικό στάδιο: λιγότερο «σκληρός» συμψηφισμός, αλλά αρκετός ώστε να αφήνει χιλιάδες ηλικιωμένους με την πικρή γεύση ότι, για άλλη μια φορά, μένουν πίσω.
Η καθημερινότητα δεν περιμένει
Αν ρωτήσει κανείς έναν συνταξιούχο σήμερα, η απάντηση είναι σχεδόν πάντα η ίδια: «Δεν με νοιάζουν οι αριθμοί, με νοιάζει τι μένει στο πορτοφόλι». Και αυτό που μένει, με τις αυξήσεις του 2026, θα είναι απελπιστικά λίγο.
Με τον πληθωρισμό να σκαρφαλώνει, το ρεύμα, τα καύσιμα και τα βασικά είδη διατροφής να φτάνουν σε δυσθεώρητα ύψη, ακόμη και τα 20 ή 30 ευρώ παραπάνω τον μήνα μοιάζουν σταγόνα στον ωκεανό. Για πολλούς, είναι απλώς η διαφορά ανάμεσα στο «βγάζω τον μήνα» και στο «κόβω από αλλού».
Ποιοι αδικούνται περισσότερο
Οι πιο χαμένοι από το παιχνίδι είναι όσοι έχουν ακόμη μεγάλη προσωπική διαφορά. Εκείνοι θα δουν σχεδόν μηδαμινές αυξήσεις, ενώ άλλοι –κυρίως οι νεότεροι συνταξιούχοι– θα παίρνουν ακέραια τα ποσοστά που ανακοινώνονται. Έτσι δημιουργείται μια νέα ανισότητα ανάμεσα σε παλιούς και νέους δικαιούχους.
Κι αν αναλογιστεί κανείς ότι μιλάμε για ανθρώπους που εργάστηκαν 30 και 40 χρόνια, πλήρωσαν εισφορές κανονικά και τώρα βρίσκονται να παίρνουν «κουτσουρεμένες» αυξήσεις, το αίσθημα αδικίας γίνεται ακόμη πιο έντονο.
Τι να περιμένουν οι συνταξιούχοι
Το 2026, λοιπόν, θα είναι μια χρονιά «μισής χαράς» για τους παλιούς συνταξιούχους. Θα δουν κάτι παραπάνω στον λογαριασμό τους, αλλά σίγουρα όχι ό,τι ακούνε στις εξαγγελίες. Η πραγματική ανακούφιση –αν έρθει– θα πρέπει να περιμένει μέχρι το 2027.
Μέχρι τότε, οι 671.000 συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά θα συνεχίσουν να παλεύουν με κουτσουρεμένα ποσά, βλέποντας την τσέπη τους να γεμίζει λιγότερο από όσο θα περίμεναν.
Η ουσία; Για άλλη μια φορά, οι ανακοινώσεις και οι πραγματικοί αριθμοί δεν λένε την ίδια ιστορία. Το 2026 θα αποδειχθεί για τους περισσότερους μια μεταβατική χρονιά αδικίας, με την ελπίδα να στρέφεται στο 2027, οπότε –αν όλα τηρηθούν– θα δουν επιτέλους τις αυξήσεις που τους αξίζουν ολόκληρες και χωρίς «ψαλίδι».