Οι εργαζόμενοι που βρίσκονται σήμερα στην ηλικία των 55 ετών φαίνεται ότι θα είναι οι πιο άμεσα επηρεασμένοι από τις σχεδιαζόμενες μεταβολές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει έως το τέλος του 2026 να λάβει αποφάσεις για το αν και πώς θα αναπροσαρμόσει τα ηλικιακά όρια, με εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2027.
Ο ρόλος της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής
Η τελική κατεύθυνση θα προκύψει από την επικαιροποιημένη μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, η οποία εκπονείται κάθε τρία χρόνια. Σύμφωνα με τις ενδείξεις, το προσδόκιμο ζωής παρουσιάζει ανοδική τάση, γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε παράταση των ηλικιακών ορίων.
Η τελευταία μελέτη δείχνει ότι ως το 2030 τα σημερινά όρια των 62 και 67 ετών ίσως αυξηθούν κατά 1,5 έτος. Δεν έχει ακόμα ξεκαθαριστεί αν η αλλαγή θα γίνει σταδιακά ή άμεσα. Σε περίπτωση σταδιακής εφαρμογής, πιθανό είναι να υιοθετηθεί το μοντέλο της περιόδου 2015-2021, με ετήσιες μικρές αυξήσεις.
Παράδειγμα: Κάποιος που θα κλείσει τα 62 έτη το 2027, ίσως συνταξιοδοτηθεί στα 62,6 έτη, το 2028 στα 62,9, φτάνοντας το 63,5 το 2030.
Τα σημερινά όρια ηλικίας
Στην Ελλάδα ισχύουν δύο βασικές κατηγορίες:
Σύνταξη στα 62 έτη, με προϋπόθεση 40 χρόνια ασφάλισης (12.000 ένσημα).
Σύνταξη στα 67 έτη, με τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης (4.500 ένσημα).
Πηγές του Υπουργείου Εργασίας τονίζουν ότι δεν αναμένονται άμεσες αλλαγές, καθώς η Ελλάδα ήδη έχει προχωρήσει πιο γρήγορα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες στις αυξήσεις των ορίων. Μάλιστα, μετά το 2013, τα όρια αυξήθηκαν σημαντικά βάσει των μνημονιακών δεσμεύσεων, ενώ ο Νόμος 4336/2015 κατήργησε τα ενδιάμεσα μεταβατικά στάδια.
Οι παράγοντες που θα καθορίσουν τις αλλαγές
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι τρεις δείκτες θα κρίνουν την κατεύθυνση των μελλοντικών αποφάσεων:
Δείκτης εξάρτησης: Ο λόγος ατόμων άνω των 65 ετών προς τον ενεργό πληθυσμό αναμένεται να φτάσει το 60% (από 39% σήμερα).
Δείκτης γήρανσης: Υπολογίζεται ότι θα υπάρχουν 170 ηλικιωμένοι για κάθε 100 νέους.
Δείκτης γονιμότητας: Αν και έχει βελτιωθεί από 1,3 το 2018 σε 1,5 το 2022, παραμένει χαμηλότερος από το 2,1 που απαιτείται για ισορροπία.
Η υπογεννητικότητα αναδεικνύεται ως η μεγαλύτερη πρόκληση, αφού το ισοζύγιο γεννήσεων – θανάτων έχει επιδεινωθεί δραματικά: από -33.856 το 2018 έφτασε σε -64.706 το 2022.