Σχέδιο για κατάργηση ή κούρεμα της προσωπικής διαφοράς που εξακολουθούν να λαμβάνουν 670.000 συνταξιούχοι και οι οποίοι στερούνται των ετήσιων αυξήσεων εξετάζεται από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ενόψει του πακέτου μέτρων για τη στήριξη των εισοδημάτων που θα ανακοινωθεί το ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Κατάργηση της προσωπικής διαφοράς σημαίνει ότι το ποσό που λαμβάνουν σήμερα οι 670.000 συνταξιούχοι ως συμπλήρωμα της παλιάς τους σύνταξης για να μην έχουν μειώσεις από τον επανυπολογισμό του νόμου 4387/2016, θα ενσωματωθεί στη σύνταξη και από το 2026 θα αρχίσουν να παίρνουν αυξήσεις.
Ένα κούρεμα της π. διαφοράς, έστω κατά 50% θα ευνοήσει όσους έχουν μικρό υπόλοιπο (π.χ. ως 60 ευρώ) καθώς θα μειωθεί στο μισό και το νέο υπόλοιπο που θα μείνει θα “σβήσει” με τις αυξήσεις συντάξεων από το 2026 κιόλας. Για παράδειγμα με κούρεμα 50% ένας συνταξιούχος που έχει προσωπική διαφορά 60 ευρώ θα μείνει με 30 ευρώ και μπορεί να τη μηδενίσει με την αύξηση του 2026, ώστε από το 2027 να παίρνει καθαρές αυξήσεις. Χωρίς κούρεμα θα τη συμψηφίσει με αυξήσεις ως το 2027 και θα άρχισε να παίρνει καθαρές αυξήσεις από το 2026.
Υπάρχει και ένα τρίτο σενάριο να εφαρμοστεί στις συντάξεις με προσωπική διαφορά η ρύθμιση που έγινε με τους μισθούς του δημοσίου που δεν αυξάνονταν λόγω προσωπικής διαφοράς. Με τη ρύθμιση αυτή που ξεπάγωσε τις αυξήσεις για 50.000 δημοσίους υπαλλήλους, οι συνταξιούχοι που έχουν για παράδειγμα προσωπική διαφορά ως 150, ή 200 ευρώ, θα παίρνουν ολόκληρη την αύξηση, ενώ όσοι έχουν π. διαφορά πάνω από τα όρια αυτά, θα παίρνουν το 1/3 της αύξησης και το υπόλοιπο θα συμψηφίζεται με την προσωπική τους διαφορά.
Αν φύγει τελείως η προσωπική διαφορά το κόστος για τον προϋπολογισμό είναι ότι θα πρέπει να καταβάλλει από το 2026 και μετά αυξήσεις σε 670.000 συνταξιούχους ενώ τώρα αυξήσεις παίρνουν περίπου 1,8 εκατ. συνταξιούχοι. Οι αυξήσεις για τους 1,8 εκατ. συνταξιούχους για το 2025 θα κοστίσουν 420 εκατ. ευρώ, και αν καταβάλλονταν και στους 670.000 που τώρα κόβονται λόγω της προσωπικής διαφοράς, το κόστος θα έφτανε περίπου στα 580 εκατ. ευρώ.
Στην πράξη η πλήρης κατάργηση της προσωπικής διαφοράς θα προκαλούσε κόστος 160 εκατ. ευρώ.
Ξεπάγωμα αυξήσεων
Πριν τις αυξήσεις προσωπική διαφορά είχαν περίπου 1,2 εκατ.συνταξιούχοι, εκ των οποίων 350.000 συνταξιούχοι με 30 έτη ασφάλισης και άνω τη μηδένισαν με τον δεύτερο επανυπολογισμό συνάξεων που έγινε με τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωση του νόμου Βρούτση. Από τους υπόλοιπους 900.000 συνταξιούχους περίπου οι 230.000 μηδένισαν την προσωπική διαφορά με τις αυξήσεις των ετών 2023-2025 και έχουν απομείνει περίπου 670.000 συνταξιούχοι που για να μηδενίσουν την προσωπική διαφορά θα χρειαστεί να περιμένουν από 3 ως 7 χρόνια ενώ πολλοί μπορεί να περιμένουν ως και 10 χρόνια για να δούν αύξηση στη σύνταξή τους.
Η μη χορήγηση αυξήσεων για τόσο μεγάλο διάστημα συνιστά απώλεια εισοδήματος που οδηγεί σε δυσμενέστερη διαβίωση τους συνταξιούχους που απαγορεύεται από το Σύνταγμα.
Συμψηφισμός αυξήσεων με την προσωπική διαφορά σημαίνει ότι ένας συνταξιούχος που λαμβάνει 950 ευρώ εκ ων οποίων τα 800 ευρώ είναι η σύνταξη και τα 150 είναι το ποσό της προσωπικής του διαφοράς, αν δίδονται αυξήσεις 2,5% ετησίως θα πρέπει να περιμένει μέχρι το 2032, για να καλύψει τα 150 ευρώ με τις αυξήσεις και από το 2033 να αρχίσει να βελτιώνεται η σύνταξή του. Αν καταργηθεί η π. διαφορά όπως εξετάζεται οπό την κυβέρνηση θα αρχίσει να βλέπει αυξήσεις από το 2026.
Αντίστοιχα, ένας συνταξιούχος που λαμβάνει 1.319 ευρώ εκ των οποίων τα 1.145 ευρώ είναι η σύνταξη και τα 174 ευρώ η προσωπική διαφορά, με την αύξηση του 2025 η σύνταξη ανεβαίνει στα 1.172 ευρώ ενώ η προσωπική διαφορά μειώνεται στα 147 ευρώ. Το σύνολο όμως παραμένει ίδιο στα 1.319 ευρώ όσο υπάρχει υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς. Με μια μέση αύξηση 2,5% στα επόμενα χρόνια, ο συνταξιούχος θα περιμένει το 2030 για να δεί να μηδενίζεται η προσωπική διαφορά και από το 2031 θα αρχίσει να παίρνει αυξήσεις. Με την κατάργηση της π. διαφοράς, θα παίρνει αυξήσεις από το 2026.